Σπήλαιο Αγίου Γεωργίου Κιλκίς

Το σπήλαιο βρίσκεται στο λόφο του Αγίου Γεωργίου στα βόρεια της πόλης.
Στην ίδια θέση παλιότερα υπήρχε λατομείο ασβεστόλιθου, που ήταν και η αιτία της τυχαίας ανακάλυψης του. Το σπήλαιο ανακάλυψε το 1925 ο Γιώργος Παυλίδης, πόντιος πρόσφυγας που ήταν εργάτης του λατομείου. Σκάβοντας στο λατομείο βρήκε τυχαία τη μία από τις δύο φυσικές εισόδους του σπηλαίου (καμμία από αυτές δεν χρησιμοποιείται σήμερα). Το σπήλαιο παρέμενε για χρόνια ανεκμετάλλευτο και καταστράφηκε μεγάλο μέρος σταλακτιτικού και σταλαγμιτικού υλικού από παιδιά που έμπαιναν και έπαιζαν σπάζοντας κομμάτια, αλλά και από μαρμαράδες της εποχής που έσπαγαν και χρησιμοποιούσαν τους σταλακτίτες και σταλαγμίτες για επενδύσεις (συντριβανιών, τζακιών κ.α).

Η διαμόρφωση του ίδιου του σπηλαίου, ευτυχώς το έσωσε σε μεγάλο βαθμό, αφού λόγω της στενότητας των διαδρόμων του, εμπόδιζε τη μεταφορά μεγάλων κομματιών, έξω από αυτό.



Το σπήλαιο έχει εμβαδόν 1000 τετραγωνικά μέτρα, επισκέψιμη διαδρομή 500 μέτρα και σταθερή θερμοκρασία 15-17 βαθμούς Κελσίου.

Το ξεχωριστό του σπηλαίου είναι ότι έχει δύο ορόφους και στους έξι θαλάμους του υπάρχουν σχηματισμοί κοραλιών (σπάνιο για σπήλαια) που δημιουργήθηκαν την εποχή που το σπήλαιο ήταν πλημμυρισμένο με θαλασσινό νερό. Τα χρώματα στους θαλάμους του οφείλονται στα οξείδια σιδήρου και αργιλίου καθώς και σε μαγγάνιο και μαγνήσιο.

Πολύ αργότερα, το 1960, η σπηλαιολόγος Άννα Πετροχείλου, εξερεύνησε και χαρτογράφησε το σπήλαιο, στο οποίο έγιναν εργασίες για την αξιοποίησή του από το 1977 έως το 1982 και από το 1985 είναι επισκέψιμο.

Παρουσιάζει επίσης μεγάλο παλαιοντολογικό ενδιαφέρον. Βρέθηκαν περισσότερα από 300 δείγματα απολιθωμένων οστών ζώων σε πολύ καλή κατάσταση διατηρήσεως (από τον Βασίλειο Μακρίδη) ηλικίας από 10.000 έως 100.000 χρόνων.
Η μελέτη τους από την Δρ. Παλαιοντολογίας Ε. Τσουκαλά (Α.Π.Θ.) έδειξε την παρουσία της στικτής ύαινας (crocutacrocutaspelaea GOLDFUSS). Της αλεπούς, της μεγαλόσωμης νυφίτσας (muslelaputoriusrobusta NEWTON), το υποείδος της νυφίτσας αναφέρεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, του άγριου βοδιού, του μικρόσωμου αλόγου και του μεγαλόσωμου αλόγου, του γιγαντόσωμου ελαφιού (Μεγάκερος) και του κόκκινου ελαφιού.

Το σπήλαιο λειτουργεί:
Από Τρίτη έως Παρασκευή από 09:00 - 14:00
Σάββατο & Κυριακή από 09:00 - 14:00 και από 16:00 - 18:00
Τις Δευτέρες παραμένει κλειστό
Η τιμή του εισιτήριου είναι 5 €
Τηλ: 2341020054 και 6977561800
 

Καταρράκτες του Σκρα και Σμαραγδένια λίμνη

Οι καταρράκτες του Σκρα και η μικρή «Σμαραγδένια λίμνη» που δημιουργούν βρίσκονται στα βορειοδυτικά του νομού Κιλκίς, λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Π.Γ.Δ.Μ., στους βορειοανατολικούς πρόποδες του Πάικου.

Πολύ κοντά βρίσκεται το ομώνυμο διάσελο, ανάμεσα στους ορεινούς όγκους του Πάικου και της Τζένας, όπου έγινε η διάσημη μάχη του Σκρα, μία από τις σημαντικότερες μάχες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στα βόρεια συναντά κανείς και το ομώνυμο χωριό Σκρα που πήρε το όνομα του από την κοντινή κορυφή Σκρα ντι Λέγκεν (Λίκνο εκ Βράχων στα βλάχικα).




Για να πάτε στην περιοχή παίρνετε το δρόμο από Θεσσαλονίκη για το Πολύκαστρο. Πρώτα, βγαίνετε λοιπόν στην Εθνική οδό για Αθήνα, στρίβετε δεξιά στον κόμβο για τους Ευζώνους και ακολουθείτε τον τεράστιο και ήσυχο δρόμο όλο ευθεία μέχρι την έξοδο για Πολύκαστρο. Ακολουθώντας τον δρόμο για το Πολύκαστρο φτάνετε σε μια διχάλα που χαρακτηριστικά έχει ένα χάρτη στην μέση και ένα σχολείο στα αριστερά.Ακολουθείστε τον αριστερό δρόμο προς την Αξιούπολη. Όταν φτάσετε στην πόλη της Αξιούπολης ακολουθείστε τον κεντρικό δρόμο μέχρι την πλατεία με τη μεγάλη ταμπέλα με τα πολλά χωριά. Πάρτε το δρόμο προς Κούπα, Φανό. Όταν θα συναντήσετε αριστερά ένα δρόμο για Πήγη – Μεταλλεία εσείς συνεχίζετε ευθεία για Φανό. Στον Φανό θα συναντήσετε μια ταμπέλα που θα λέει αριστερά για Σκρα.

Αφού βγείτε από το Σκρα προχωρείστε προς Αρχάγγελο (θα δείτε τη σχετική ταμπέλα). Στην επόμενη διχάλα κάντε αριστερά για το χωριό Κούπα. Από εκεί και πέρα θα βρείτε τις απαραίτητες πινακίδες που θα σας κατευθύνουν στον κατηφορικό δρόμο στα αριστερά που πάει στη Σμαραγδένια λίμνη.

Αφήνετε το αυτοκίνητο στο χώρο στάθμευσης που υπάρχει πριν το μονοπάτι το οποίο κατεβαίνει κανείς με τα πόδια για να φτάσει στους περίφημους καταρράκτες.

Αυτό που αντικρίζει ο επισκέπτης είναι ένα υπέροχο τοπίο με τρεχούμενα νερά και πλούσια βλάστηση, ενώ σε διάφορα σημεία υπάρχουν ξύλινα τραπέζια για πικ-νικ. Εξερευνήστε την περιοχή, είναι πραγματικά ένας επίγειος παράδεισος. Εάν επισκεφτείτε την περιοχή καλοκαίρι, μπορείτε να τολμήσετε – αν αντέχετε το παγωμένο νερό!- μια σύντομη αλλά αναζωογονητική βουτιά.


Γνωστοί και σαν καταρράκτες Κούπας, από το κοντινό χωριό, το μικρό οικοσύστημα έχει δημιουργηθεί, μέσα σε ένα μεικτό δάσος φυλλοβόλων, από το ρέμα Κοτζά-Ντερέ, το οποίο καταλήγει τον Αξιό. Στο σημείο που βρίσκονται οι καταρράκτες κυριαρχεί ο ασβεστόλιθος και το ρέμα με τα χρόνια έχει σμιλέψει την πέτρα διαμορφώνοντας το όμορφο  τοπίο. Στο σημείο που το ρέμα συναντά τη Σμαραγένια λίμνη, τα νερά πέφτουν από τα έξι μέτρα, σχηματίζοντας από πίσω τους μια μικρή σπηλιά, με λεπτούς σταλακτίτες να κρέμονται από την οροφή του βράχου. Η μικρή λίμνη, με βάθος περίπου τέσσερα μέτρα, οφείλει τα γαλαζοπράσινα νερά της σε απολιθωμένους οργανισμούς που βρίσκονται στο πυθμένα της.





Η βλάστηση στη περιοχή είναι ιδιαίτερα πυκνή και αποτελείται από ένα μεικτό δάσος που είναι πλούσιο σε διαφορετικά είδη. Τα δέντρα που συναντά κανείς δίπλα και κοντά στο ποτάμι είναι πλατάνια, σκλήθρα, γαύροι, οξιές, βελανιδιές, κρανιές, καρυδιές, καστανιές, φουντουκιές, κ.ά. Κισσοί, δάφνες, κουφοξυλιές, κλιματσίδες, αρκουδόβατοι φυτρώνουν ανάμεσα σε πολλά λουλούδια.

Η ορνιθοπανίδα περιλαμβάνει πολλά είδη των δασών και των ορεινών ποταμών. Από τα αρπακτικά ξεχωρίζουν οι σφηκιάρηδες, οι γερακίνες, τα ξεφτέρια, τα διπλοσάινα, τα σαΐνια, οι χουχουριστές και οι μπούφοι. Τα πιο χαρακτηριστικά πουλιά που τρέφονται από μικροοργανισμούς κοντά στα νερά είναι οι νεροκότσυφες, οι κιτρινοσουσουράδες και οι σταχτοσουσουράδες, ενώ μέσα στη πυκνή βλάστηση πολλά ακόμα πουλιά βρίσκουν προστασία, όπως δεντροτσοπανάκοι, αηδόνια, κοκκινότσιχλες, τσίχλες, μπεκάτσες, κούκοι, καλόγεροι, γαλαζοπαπαδίτσες, αιγίθαλοι, πράσινοι δρυοκολάπτες, πευκοδρυοκολάπτες, τρυποφράχτες, θαμνοψάλτες, κοκκινολαίμηδες, μαυροσκούφηδες, κ.ά.



Από την ερπετοπανίδα ξεχωρίζουν τα εξής είδη: σαλαμάνδρες, φρύνοι, κιτρινομπομπίνες, γραικοβάτραχοι, δεντροβάτραχοι, βαλκανοβάτραχοι, μεσογειακές χελώνες, κονάκια, πρασινόσαυρες, γιατρόφιδα, νερόφιδα, σαΐτες και οχιές. Στους γύρω λόφους ζούνε λύκοι, τσακάλια και ζαρκάδια. Κοντά στο ρέμα Κοτζά-Ντερέ υπάρχουν βίδρες, ενώ η πανίδα συμπληρώνεται από αλεπούδες, αγριογούρουνα, ασβούς, κουνάβια, νυφίτσες, λαγούς, σκαντζόχοιρους, δασομυωξούς και διάφορες νυχτερίδες.

Έκθεση Παλαιοντολογίας Κιλκίς

Η Έκθεση Παλαιοντολογίας του Κιλκίς είναι μια μόνιμη έκθεση που παρουσιάζει ευρήματα από το Σπήλαιο Αγίου Γεωργίου το οποίο είναι φημισμένο για τα μοναδικά σπηλαιοθέματα, το μικροκλίμα, και τα απολιθωμένα οστά και δόντια τα οποία χρονολογούνται στην τελευταία Εποχή των Παγετώνων. Τα οστά αυτά ανήκαν σε ζώα, που έχουν σήμερα εξαφανιστεί από την Ευρώπη εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών, όπως τη στικτή ύαινα των σπηλαίων, τη γιγαντιαία νυφίτσα, το γιγαντιαίο ελάφι, το πρωτόγονο βόδι, το άγριο άλογο και τον άγριο ημίονο.

Τα απολιθωμένα οστά μας διηγούνται μια εκπληκτική ιστορία για τα τελευταία 30.000 χρόνια στην ευρύτερη περιοχή του Κιλκίς όταν ο λόφος του Αγίου Γεωργίου ήταν ένα επικίνδυνο άντρο υαινών. Τα πρώτα ευρήματα ανακαλύφθηκαν ήδη από τη δεκαετία του '60, όταν ξεκίνησαν οι εργασίες στο σπήλαιο του Κιλκίς, αλλά η έκθεση δημιουργήθηκε μόλις το 2012. Η επιστημονική μελέτη, σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, έφερε στο φως σημαντικά αποτελέσματα, όπως μια πολύ μεγάλη συγκέντρωση οστών του άγριου ημίονου, Equus hydruntinus, η οποία είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο.



 

Η Έκθεση Παλαιοντολογίας στεγάζεται στο 2ο όροφο του δημοτικού αναψυκτηρίου στο Λόφο του Αγίου Γεωργίου, σε απόσταση 300μ. από το αντίστοιχο σπήλαιο. Πρόκειται για μια δίγλωσση έκθεση με μοντέρνο σχεδιασμό και γραφικά, που αναπαριστά το παρελθόν με ένα ελκυστικό και κατανοητό τρόπο. Ο επισκέπτης έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με ένα μοντέλο της ύαινας σε φυσικό μέγεθος, με ένα σπηλαιολόγο σε δράση, με τα διάσημα κοράλλια του σπηλαίου, καθώς και με εκατοντάδες απολιθώματα. Η Εκθεση διαθέτει επίσης ένα διαδραστικό τραπέζι πάνω στο οποίο έχουν τοποθετηθεί αναπαραστάσεις μεγάλων σαρκοφάγων ζώων όπου ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να αντλεί πληροφορίες για τα μορφολογικά χαρακτηριστικά τους και να αγγίζει τα μπρούτζινα κρανία τους τα οποία παράγουν ήχους.

Ώρες λειτουργίας:

Σάββατο και Κυριακή: 10:00-14:00
Καθημερινές: με ραντεβού (κα. Ελένη Ιακωβίδου, τηλ. 2341352103, 6972078442)