Το πάρκο του Αριστοτέλη βρίσκεται στα Στάγειρα. στο άλσος που προϋπήρχε και η υπέροχη τοποθεσία επιλέχθηκε το 1956 για να φιλοξενήσει το επιβλητικό άγαλμα του Αριστοτέλη, έργο του γλύπτη Νικόλα, για να τιμηθεί ο μεγάλος φιλόσοφος ο οποίος γεννήθηκε στα Αρχαία Στάγειρα.

Τα πρωτότυπα διαδραστικά όργανα που φιλοξενούνται στο χώρο του άλσους τοποθετήθηκαν το 2003, με απόφαση της Δημοτικής Επιχείρησης Σταγείρων - Ακάνθου. Πρόκειται για πειραματικά όργανα που λειτουργούν βάσει των φυσικών νόμων οι οποίοι αναφέρονται στα συγγράμματα του Αριστοτέλη και ιδιαίτερα στο έργο του «Τα Φυσικά».

Το άλσος στα  χρόνια λειτουργίας του έχει γίνει αγαπημένος προορισμός για μεμονωμένους τουρίστες και σχολεία, αφού συνδυάζει φανταστικά την ψυχαγωγία με την εκπαίδευση..

Το πάρκο του Αριστοτέλη είναι ένα εξαιρετικό μέρος για να μάθουν για τις δραστηριότητες και διαδραστικά παιχνίδια. Όταν ο καιρός είναι καλός, μπορείτε να δείτε μερικά από τα μοναστήρια στο Άγιο Όρος, χρησιμοποιώντας τα τηλεσκόπια.

Ηλιακό ρολόι

Το οριζόντιο ηλιακό ρολόι δείχνει τον χρόνο στο σημείο που βρισκόμαστε. Η διαφορά με την επίσημη ώρα είναι 1:25 το καλοκαίρι και 0:25 τον χειμώνα. Μέσα από τις καμπύλες γραμμές, εκτός από την ώρα βλέπουμε ακόμη και τον μήνα που διανύουμε.

Φακός

Κάθε φωτόνιο (ποσό ενέργειας ακτινοβολίας) από μόνο του έχει ελάχιστη ενέργεια, όταν όμως όλα μαζί συγκεντρωθούν σε ένα σημείο η ενέργεια αυτή γίνεται πολύ μεγάλη

 Πυξίδα

Η φιλοσοφία δεν έχει τόπο, είναι παγκόσμια και κτήμα της ανθρωπότητας. Η αριστοτελική φιλοσοφία έχει φθάσει σε όλα τα μέρη του κόσμου και είναι αφετηρία της σύγχρονης επιστημονικής σκέψης.

Πεντάφωνο

Ανάλογα με το ειδικό βάρος και τη μάζα, από κάθε υλικό παράγεται με την κρούση διαφορετική ηχητική συχνότητα. Οι 5 γρανίτες ανταποκρίνονται στην κλίμακα του αρχαίου πενταφώνου.

 
Οπτικοί δίσκοι 

Όταν εικόνες περνούν με μεγάλη ταχύτητα από το ανθρώπινο μάτι δεν αντιλαμβανόμαστε τις εικόνες σαν διαφορετικές (βλ. Κινηματογράφος)

 
Εκκρεμές

Η ενέργεια του ενός συστήματος που ξεκινά την ταλάντωση μεταφέρεται λόγω σύζευξης στο άλλο σύστημα με αποτέλεσμα το πλάτος ταλάντωσης να μειώνεται στο πρώτο και να αυξάνεται στο επόμενο.

Υδροστρόβιλος

Η ενέργεια που δίνεται με την περιστροφή του μοχλού δημιουργεί την δίνη στο υγρό, όπως η περιστροφική κίνηση του αέρα δημιουργεί τον ανεμοστρόβιλο.

 
Σφαίρες αδράνειας

Μεταφορά ορμής κατά την κρούση των σφαιρών, όπου διατηρείται η ορμή που μεταφέρεται διαδοχικά σε κάθε μια μέχρι την τελευταία.

Παραβολικά κάτοπτρα

Τα μεταφερόμενα μέσω του αέρα ηχητικά κύματα ανακλώνται στο παραβολικό κάτοπτρο και η ενέργεια τους συγκεντρώνεται στο κέντρο. Κατά την ανάκλαση επαναλαμβάνεται το ίδιο φαινόμενο.

Τηλεσκόπια

Με τα τηλεσκόπια, μπορεί κανείς να απολαύσει καλύτερα την φανταστική από το Άλσος, θέα του κόλπου της Ιερισσού και της Αθωνικής χερσονήσου.

Η συμφωνία της φύσης περιλαμβάνει δύο απίθανους καταρράκτες και ολοκληρώνεται με τους ίταμους, τα σκλήθρα, τις φλαμουριές, τις οξιές, τις άγριες φουντουκιές που φυτρώνουν ολόγυρα, ενώ τα βράχια με τα έντονα χρώματα σχηματίζουν ένα είδος πύλης στα ψηλά.
Τόσο η τοποθεσία οσο και η αίσθηση ηρεμίας, γαλήνης και επαφής με το φυσικό στοιχείο σε κάνουν να νομίζεις ότι ανακάλυψες ένα κομμάτι του επι γης παραδείσου.

Αφήνοντας το αυτοκίνητο στο χώρο στάθμευσης και μπαίνοντας στην ρεματιά μπορείτε να δείτε δύο καταρρακτες, Το σημείο από παλιά ονομαζόταν «του Αγγελούση» και το νερό καταλήγει στον Μαυρόλακα, το ποτάμι που είναι το σύνορο Ολυμπιάδας-Βαρβάρας.


Τον πρώτο καταρράκτη θα τον δείτε από ψηλά (όσοι έχουν υψοφοφία καλύτερα ας το αποφύγουν), ενώ στον δεύτερο θα νιώσετε την ορμή του νερού, ακόμα και το καλοκαίρι.
Η περιπατητική διαδρομή ανακάλυψης είναι σύντομη (5-10 λεπτά) και τόσο τα ξύλινα γεφυράκια, όσο και η σωστή σηματοδότηση συμβάλλουν θετικά στην απόλαυση του μοναδικού τοπίου. Ιδανικός τόπος για οικογένειες με μικρά παιδιά, τα οποία είναι σίγουρα ότι θα ενθουσιαστούν. 


ΠΩΣ ΘΑ ΦΤΑΣΕΤΕ 
  • Οι καταρράκτες της Βαρβάρας κρύβονται στο πυκνό δάσος που ανήκει στη Βαρβάρα, αλλά βρίσκονται πιό κοντά στην Ολυμπιάδα. Ακολουθώντας τον ασφάλτινο δασικό δρόμο Βαρβάρας-Ολυμπιάδας (μια από τις ομορφότερες ασφάλτινες διαδρομές στην Χαλκιδική) θα περάσετε τις χαρακτηριστικές 5 Βρύσες (λέγεται και Κρασονέρι) και θα κατηφορίσετε μέχρι να δείτε την ταμπέλα με τη σχετική σήμανση στ’ αριστερά σας. Ακολουθείτε το βατό χωματόδρομο και στα 2,3 χιλιόμετρα χρειάζεται προσοχή: Το σωστό είναι να στρίψετε όλο αριστερά ακολουθώντας τη «φουρκέτα». Μετά από 900 μέτρα θα έχετε φτάσει στο σημείο στάθμευσης των καταρρακτών. Αν πάτε ελαφρά αριστερά θα βρεθείτε μετά απο 4 χλμ. πάνω σε περιοχή λατομείων, ενώ αν συνεχίσετε την πορεία σας ανατολικά θα φτάσετε στα Καλύβια Βαρβάρας. 
  • Ανηφορίζοντας από την Ολυμπιάδα προς τη Βαρβάρα, λίγο μετά το κιόσκι θέας, στο οποίο αξίζει επίσης να σταθείτε, ένας χωματόδρομος στα δεξιά θα σας οδηγήσει σε ένα από τα πιο ιδιαίτερα σημεία της Χαλκιδικής, τους καταρράκτες της Βαρβάρας, που κρύβονται μέσα στο πυκνό δάσος. Ακολουθώντας τις πινακίδες, θα εντοπίσετε εύκολα τον έναν καταρράκτη, τον οποίο βλέπετε από πάνω, ενώ, περπατώντας προς την αντίθετη κατεύθυνση μέσα στην πλούσια βλάστηση της ρεματιάς, θα φτάσετε σε περίπου 10 λεπτά εμπρός στον υπέροχο μεγάλο καταρράκτη. Πικνίκ και παιχνίδι στα νερά ενδείκνυνται και με το παραπάνω!

Η Έκθεση Παλαιοντολογίας του Κιλκίς είναι μια μόνιμη έκθεση που παρουσιάζει ευρήματα από το Σπήλαιο Αγίου Γεωργίου το οποίο είναι φημισμένο για τα μοναδικά σπηλαιοθέματα, το μικροκλίμα, και τα απολιθωμένα οστά και δόντια τα οποία χρονολογούνται στην τελευταία Εποχή των Παγετώνων. Τα οστά αυτά ανήκαν σε ζώα, που έχουν σήμερα εξαφανιστεί από την Ευρώπη εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών, όπως τη στικτή ύαινα των σπηλαίων, τη γιγαντιαία νυφίτσα, το γιγαντιαίο ελάφι, το πρωτόγονο βόδι, το άγριο άλογο και τον άγριο ημίονο.

Τα απολιθωμένα οστά μας διηγούνται μια εκπληκτική ιστορία για τα τελευταία 30.000 χρόνια στην ευρύτερη περιοχή του Κιλκίς όταν ο λόφος του Αγίου Γεωργίου ήταν ένα επικίνδυνο άντρο υαινών. Τα πρώτα ευρήματα ανακαλύφθηκαν ήδη από τη δεκαετία του '60, όταν ξεκίνησαν οι εργασίες στο σπήλαιο του Κιλκίς, αλλά η έκθεση δημιουργήθηκε μόλις το 2012. Η επιστημονική μελέτη, σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, έφερε στο φως σημαντικά αποτελέσματα, όπως μια πολύ μεγάλη συγκέντρωση οστών του άγριου ημίονου, Equus hydruntinus, η οποία είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο.



 

Η Έκθεση Παλαιοντολογίας στεγάζεται στο 2ο όροφο του δημοτικού αναψυκτηρίου στο Λόφο του Αγίου Γεωργίου, σε απόσταση 300μ. από το αντίστοιχο σπήλαιο. Πρόκειται για μια δίγλωσση έκθεση με μοντέρνο σχεδιασμό και γραφικά, που αναπαριστά το παρελθόν με ένα ελκυστικό και κατανοητό τρόπο. Ο επισκέπτης έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με ένα μοντέλο της ύαινας σε φυσικό μέγεθος, με ένα σπηλαιολόγο σε δράση, με τα διάσημα κοράλλια του σπηλαίου, καθώς και με εκατοντάδες απολιθώματα. Η Εκθεση διαθέτει επίσης ένα διαδραστικό τραπέζι πάνω στο οποίο έχουν τοποθετηθεί αναπαραστάσεις μεγάλων σαρκοφάγων ζώων όπου ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να αντλεί πληροφορίες για τα μορφολογικά χαρακτηριστικά τους και να αγγίζει τα μπρούτζινα κρανία τους τα οποία παράγουν ήχους.

Ώρες λειτουργίας:

Σάββατο και Κυριακή: 10:00-14:00
Καθημερινές: με ραντεβού (κα. Ελένη Ιακωβίδου, τηλ. 2341352103, 6972078442) 


Το 1996 ο Δήμος Σερρών ίδρυσε το κέντρο Προστασίας Φυσικού Περιβάλλοντος - Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. Ο Κυνηγετικός Σύλλογος Σερρών ανέλαβε τη συγκέντρωση των εκθεμάτων του φυτικού και του ζωικού βασιλείου. Το Κέντρο Προστασίας μετεξελίχθηκε σε Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το οποίο άρχισε να λειτουργεί το 2007 σε ειδικά διαμορφωμένο κτίριο ιδιοκτησίας του Κυνηγετικού Συλλόγου Σερρών.

Σκοπός της λειτουργίας του μουσείου είναι η ευαισθητοποίηση του κοινού και η συνεργασία με συλλόγους, φορείς, και την εκπαίδευση για την προστασία της χλωρίδας και της πανίδας.

Τα εκθέματα είναι χωρισμένα σύμφωνα με τις κατηγορίες σε ζώα, πουλιά, φυτά, έντομα και πετρώματα. Η έκθεση για τα έντομα περιλαμβάνει το σύνολο των εντόμων της μέρας και της νύχτας που απαντώνται στο νομό Σερρών, όπως τα κουνούπια, τη λιβελούλα, το νεχρόπτερο, το αλογάκι της Παναγίας, τις ακρίδες, το χμενόπτερο και την ψαλλίδα.




Το μουσείο διαθέτει και εκθέτει πολλά ορυκτά και πετρώματα που αποτελούν δωρεά της Ένωσης Φυσικών, από την Ελλάδα και από άλλες χώρες. Μεταξύ άλλων βλέπει κανείς σιδηροπερίτη (Χαλκιδικής), οψιδιανό (Μήλου), αζουρίτη-μαλαχία (Λαυρίου), χαλαζία (Βραζιλίας), μαγνητίτη, ασβεστίτη, είδη μαρμάρων, κι αμέθυστο.



Όμως τα περισσότερα εκθέματα αφορούν τη βλάστηση, τα ζώα και τα πουλιά του νομού Σερρών, κυρίως των περιοχών Κερκίνης και Στρυμώνα. Στην ενότητα λίμνη Κερκίνη εκτίθενται ο κορμοράνος, η αλκυόνη, το κιρκίρι, η λαγγόνα, οι ερωδιοί. Στην αντίστοιχη ενότητα του Στρυμώνα βλέπει κανείς τη βίδρα, το νερόφιδο, την πάπια καπακλί, τον πελαργό, το μελισσοφάγο, το αηδόνι, τη χαλκοκουρούνα, το διπλοσάινο, τα μπεκατσίνια. Στην ενότητα κάμπος-χωράφια εκτίθεται η σταχτοκουρούνα, το κοράκι, η καρακάξα, ο τσαλαπετεινός, ο φασιανός, η καλημάνα, ο νανόμπουφος, τα ορτύκια, ο τυφλίτης και η πέρδικα. Στην ενότητα βουνό-κορφοβούνι δεσπόζουν ο λύκος, ο κόρακας, η αετογερακίνα, η νησιώτικη πέρδικα, στην ενότητα δάσος η αλεπού, ο δρυοκολάπτης, ο σκαντζόχοιρος, το βραχοκούναβο, η καλιμάνα, ο τσαλαπετεινός, ο ασβός, οι σταυραετοί. Τέλος στην ενότητα θάλασσα θαυμάζει κανείς την τουρλίδα, τον ασημόγλαρο, τον στρειδοφάγο, τον καρατζά, το λαμπροβούτι, τη βαρβάρα, το θαλασσοκόρακα.

Το μουσείο προσφέρει εκπαιδευτικά προγράμματα. Μετέχει στο πρόγραμμα Καλλιστώ και στο φορέα Αστροπύλη.
 

Διεύθυνση: 1ο χλμ. Επαρχιακής Οδού Σερρών-Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, Σέρρες, νομός Σερρών
Mέρες-Ώρες λειτουργίας: 09.00-14.00
Τιμή εισιτηρίου: Είσοδος δωρεάν
Τηλ.: 2321099395
E-mail: mfi-ser@otenet.gr
URL: http://www.serres.gr/mouseio-fi/index.html


Το Δημοτικό Ενυδρείο Βυρώνειας, είναι το δεύτερο ενυδρείο σε όλη την Ελλάδα μετά το αντίστοιχο της Ρόδου.Το πρώτο με θέματα ψαριών του γλυκού νερού.

Τον θαυμαστό κόσμο του βυθού -και όχι μόνο- "μυεί" τους επισκέπτες του το Δημοτικό Ενυδρείο Βυρώνειας, στο νομό Σερρών, ένα από τα τρία ενυδρεία γλυκού νερού που υπάρχουν στην Ελλάδα (τα άλλα δύο βρίσκονται στη Ρόδο και την Έδεσσα). Το Δημοτικό Ενυδρείο Βυρώνειας, βρίσκεται στις ακτές της λίμνης Κερκίνης και αποτελεί μία αξιόλογη προσπάθεια με στόχο την ανάδειξη του φυσικού πλούτου της περιοχής, την ευαισθητοποίηση των κατοίκων αλλά και των επισκεπτών σε θέματα που αφορούν την προστασία του οικοσυστήματος της λίμνης Κερκίνης, καθώς και την περιβαλλοντική εκπαίδευση.
Το Ενυδρείο -ή ενυδρείο-ερπετάριο, όπως είναι, επίσης, γνωστό- ανήκει στο δήμο Βυρώνειας, που είναι κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία, καθώς απέχει μόλις 16 χλμ από τη γειτονική χώρα. Βρίσκεται δίπλα στον Σιδηροδρομικό Σταθμό της Βυρώνειας, σ' ένα σημείο που αποτέλεσε έδρα του Ελληνικού




Στρατηγείου, κατά την τελευταία φάση του Β' Βαλκανικού Πολέμου. Στεγάζεται στις παλιές αποθήκες του ΟΣΕ και εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου Οικολογικού Κέντρου, που θα περιλαμβάνει Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και Βοτανικό Κήπο.

Η προσπάθεια ίδρυσής του ξεκίνησε το 1998, με ενέργειες της πρώην Κοινότητας Βυρώνειας και του τότε προέδρου της, Ηλία Τσακιρίδη, του ΟΣΕ, της Αναπτυξιακής Εταιρίας Σερρών και άλλων φορέων, ενώ ολοκληρώθηκε με ενέργειες του διευρυμένου Δήμου Πετριτσίου.
Σύμφωνα με τον υπεύθυνο του Ενυδρείου, Γιάννη Μερτζανίδη, αυτό αποτελείται από δύο αίθουσες, στις οποίες υπάρχουν 22 μεγάλα ενυδρεία (εγκαταστάσεις), που φιλοξενούν την ιχθυοπανίδα της λίμνης Κερκίνης. Από τα 30 είδη που έχουν καταγραφεί στο οικοσύστημά της λίμνης, φιλοξενούνται τα 22 είδη το καλοκαίρι και τα 26-27 είδη το χειμώνα.
Εκτός από τη ζωή της λίμνης, υπάρχουν και κάποια είδη αντιπροσωπευτικά από τα αμφίβια και ερπετά της περιοχής, αλλά και ευρύτερα από την υφήλιο.
Στο ενυδρείο φιλοξενείται η οχιά της Μήλου, που είναι είδος υπό εξαφάνιση, προστατεύεται από κοινοτική συνθήκη και είναι πολύ μεγαλύτερη σε μήκος από τα υπόλοιπα τρία είδη οχιάς στην Ελλάδα. Εκεί, φιλοξενούνται, επίσης, η κερασφόρος οχιά, είδος της περιοχής που συναντάται, ωστόσο, σ' όλη την Ελλάδα, ο λαφιάτης του Ασκληπιού, ο έφυος που είναι είδος παρόμοιο με τον λαφιάτη, αλλά διαφέρει σε κάποια χαρακτηριστικά, το αγιόφιδο, ο σαπίτης, το μωρόφιδο και το λιμνόφιδο. Τα τελευταία είναι είδη που συναντούμε κυρίως δίπλα στη λίμνη και τρέφονται με ψαράκια και βατράχια. Τα υπόλοιπα είδη των φιδιών τρέφονται με ποντίκια και σαύρες, όπως και ο ελληνικός βόας.
Τα είδη που υπάρχουν και δεν είναι της περιοχής είναι ο βόας ο σφυκτήρας, ο οποίος συναντάται κυρίως στον Αμαζόνιο, στη Βραζιλία και το μέγεθός φτάνει τα 4,5 μέτρα. Υπάρχει, επίσης, ένα από τα τρία είδη βάρανου στον κόσμο, από τη Σαχάρα, το γκρι ινγκουάνα, που είναι σαρκοφάγο και φυτοφάγο, σε αντίθεση με το πράσινο ινγκουάνα που είναι μόνο φυτοφάγο, και το μήκος του φτάνει το 1,40 μ.




Στο Ενυδρείο Βυρώνειας λειτουργεί και "αίθουσα πληροφόρησης", όπου με προβολή βίντεο ή σλάιντς, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να ενημερωθεί αναλυτικά για την ιχθυοπανίδα της λίμνης Κερκίνης και του ποταμού Στρυμόνα, καθώς και για το οικοσύστημα της λίμνης Κερκίνης που προστατεύεται από τη Συνθήκη Ραμσάρ.
Την ευθύνη διαχείρισης του Ενυδρείου έχει η Δημοτική Επιχείρηση Τοπικής Ανάπτυξης Πετριτσίου (Δ.Ε.Τ.Α.Π.).
Λειτουργεί καθημερινά, από Δευτέρα έως Σάββατο, μέχρι τις τρεις μετά το μεσημέρι και την Κυριακή και τις αργίες μέχρι τις έξι το απόγευμα. Η είσοδος είναι 1,5 ευρώ για μεμονωμένα άτομα και για τα γκρουπ 1 ευρώ.

Περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο: 23230 31.449

Τα Νέα Καλίνδοια είναι ένα πεδινό χωριό της Επαρχίας Λαγκαδά, του Νομού Θεσσαλονίκης, της δημοτικής ενότητας Καλινδοίων, του Δήμου Λαγκαδά . Απέχει μόλις 50χλμ.από τη Θεσσαλονίκη.


Η παλαιοντολογική  έκθεση περιλαμβάνει απολιθωμένα οστά που ήλθαν στο φως έπειτα από συστηματικές ανασκαφές του Α.Π.Θ. στην περιοχή. Τα ευρήματα χρονολογούνται πριν από 1.000.000 – 2.000.000 χρόνια. Εντυπωσιακά είναι τα οστά από το σαγόνι μιας γιγαντιαίας ύαινας, που έζησε πριν από 2.000.000 χρόνια και η κάτω γνάθος ενός επίσης γιγάντιου ελαφιού.



Η παλαιοντολογική έκθεση δημιουργήθηκε το 2001, στο κτίριο της πρώην κοινότητας του Καλαμωτού. Η θεσμοθέτηση του ως Μουσείου Φυσικής Ιστορίας έγινε το 2003, από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας(Φ.Ε.Κ. 524/5-5-2003). Το υλικό αποτέλεσε τον πυρήνα της δημιουργίας του μουσείου αυτού είναι τα απολιθωμένα οστά ζώων που ήλθαν στο φως από τις συστηματικές παλαιοντολογικές ανασκαφές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στην περιοχή.

Το καλοκαίρι του 2000 πραγματοποιήθηκαν αναγνωριστικές ανασκαφές στην περιοχή, σε διάφορες θέσεις και έφεραν στο φως απολιθωμένα οστά ζώων που έζησαν στην περιοχή πριν από ένα εκατομμύριο χρόνια.




Οι παλαιοντολογικές έρευνες και ανασκαφές συνεχίζονται υπό τη διεύθυνση της παλαιοντολόγου Δρος Ευαγγελίας Τσουκαλά αναπληρώτριας καθηγήτριας Α.Π.Θ.Η μία θέση (KLT) εντοπίζεται περίπου 2χλμ. ΝΑ από τα Νέα Καλίνδοια, στο ρέμα Βασμούρας, δίπλα στα Αρχαία Καλίνδοια, όπου βρέθηκαν μέχρι σήμερα απολιθωμένα οστά ελέφαντα,ρινόκερου, ιπποπόταμου, μεγαλόκερου, κόκκινου ελαφιού, δαμαλίδος, βίσονα, αλόγου, λύκου, μαχαιρόδοντα και γιγαντιαίας ύαινας.




Στη δεύτερη θέση (KAL),1χλμ. από τα Νέα Καλίνδοια, στην περιοχή «Χιλιόδεντρα» εντοπίστηκαν απολιθωμένα οστά από ελέφαντα, ιπποπόταμο, άλογο, μεγαλόκερο, ελάφι, βίσονα και ρινόκερο. Η σύνθεση της παλαιοπανίδας της περιοχής δείχνει ότι το παλαιό περιβάλλον ήταν σαβάνα όπου υπήρχαν πολλές λίμνες και το κλίμα ήταν θερμό και υγρό.




Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Νέων Καλινδοίων
Καλαμωτό, Δήμος Λαγκαδά
Επικοινωνία: Δημοτική ενότητα  Καλινδοίων 2393 330200 & Ν.Κυριαζιδης 6997 120478
 
Στις Βόρειες πλαγιές της οροσειράς του Χορτιάτη οι οποίες χαρακτηρίζονται από έντονη εναλλαγή της μορφολογίας του ανάγλυφου και από πολυάριθμες ρεματιές και χειμάρρους που αποτελούν τμήμα του πολυσχιδούς υδρογραφικού δικτύου των Νότιων περιοχών της Μυγδονίας λεκάνης, βρίσκεται ένα βαθύ, άγριο και με οργιώδη βλάστηση φαράγγι γνωστό ως: Φαράγγι της Σκάλας. Το φαράγγι αποτελεί μια βαθιά τομή στις βόρειες πλαγιές του όρους με ανάπτυξη Νότου – Βορρά και το μεγαλύτερο τμήμα του βρίσκεται στο Δήμο Καλλινδοίων του Νομού Θεσσαλονίκης.

Κυριότερα συμβάλλοντα ρέματα είναι το ρέμα Πιθαρούδι που στραγγίζει το μικρό οροπέδιο στο οποίο βρίσκεται ο οικισμός Λιβάδι του Δήμου Βασιλικών και το ρέμα που στραγγίζει το μικρό υψίπεδο στα Βόρεια του οικισμού Πετροκέρασων του Δήμου Ζαγκλιβερίου. Πλήθος άλλων μικρών ρεμάτων συμβάλλουν προς το ρέμα που διατρέχει τον πυθμένα του φαραγγιού της Σκάλας το οποίο σβήνει σε υψόμετρο 220 μέτρων μόλις συναντήσει το υψίπεδο της πεδιάδας του Ζαγκλιβερίου. Από το σημείο αυτό και μετά το ρέμα είναι γνωστό με το όνομα Πλατανόρεμα Ζαγκλιβερίου και στρέφοντας προς τα Βορειοανατολικά συνεχίζει την ροή προς το κατώτερο πεδινό τμήμα Νοτιοδυτικά της Βόλβης, συμβάλλει στο ρέμα Δερβένι το οποίο με τη σειρά του εκβάλλει στη λίμνη.

Το μήκος του φαραγγιού είναι περίπου 5 km ξεκινώντας από υψόμετρο 820 μέτρων και σβήνοντας στην υψομετρική των 220 μέτρων του υψιπέδου του Ζαγκλιβερίου με την έξοδό του που μετονομάζεται σε Πλατανόρεμα να απέχει 4,5 km Βορειοδυτικά του οικισμού Ζαγκλιβερίου και 1,5 km Ανατολικά του οικισμού Άγιος Χαράλαμπος του Δήμου Ζαγκλιβερίου. Η πρόσβαση προς το φαράγγι είναι σχετικά εύκολη και γίνεται μέσω αγροτικού δρόμου μήκους 1600 μέτρων περίπου που ξεκινά από την επαρχιακή οδό Γερακαρούς – Ζαγκλιβερίου σε σημείο περί τα 2,8 km πριν τον οικισμό Ζαγκλιβερίου.

Το φαράγγι κόβει την ανάσα του επισκέπτη με το μεγαλείο των απόκρημνων και κατάφυτων πλαγιών του βουνού που το σχηματίζουν. Η βλάστηση στο εσωτερικό του αποτελείται από θεόρατα πλατάνια αλλά και πάρα πολλά άλλα είδη υδροχαρούς βλάστησης. Όσο ανεβαίνει κανείς υψομετρικά προς τις δύο απόκρημνες πλαγιές η βλάστηση αλλάζει ταχύτατα από ψηλόκορμα είδη σε πιο χαμηλά όπως το πουρνάρι η φιλύρα, η σορβιά, κλπ.

Το χειμαρρικό υδατόρεμα που διασχίζει το φαράγγι παρουσιάζει ροή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους η οποία παρόλο που μειώνεται δραστικά την περίοδο Αυγούστου – Σεπτεμβρίου είναι εμφανής μέχρι το σημείο εξόδου του φαραγγιού. Το χειμώνα το επίμηκες της λεκάνης απορροής και οι εντονότατες υψομετρικές διαφορές σε συνδυασμό με τις υψηλές σχετικά βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις στα υψίπεδα του Λιβαδίου & των Πετροκέρασων δημιουργούν υψηλές παροχές με υψηλές ταχύτητες ροής που δίνουν χαρακτηριστικά χειμάρρου στο ρέμα.

Τις δεκαετίες 1960 - 1980 το αρμόδιο Δασαρχείο πραγματοποίησε μια σειρά από έργα διευθέτησης του χειμάρρου τα οποία αφορούσαν κυρίως την κατασκευή διαδοχικών μικρών, με ύψος μικρότερο των 8 μέτρων, φραγμάτων από οπλισμένο σκυρόδεμα και επενδυμένα με πέτρα. Στόχος ήταν η σταθεροποίηση της κοίτης, η ελάττωση της ταχύτητας ροής και η συγκράτηση φερτών υλών ώστε να μειωθούν δραστικά τα ανεπιθύμητα χειμαρικά χαρακτηριστικά του ρέματος.

Η βλάστηση που αναπτύχθηκε γύρω από τα έργα αυτά είναι οργιώδης δίνοντας ένα τοπίο απίστευτης ομορφιάς και αισθητικής αξίας που διαφοροποιείται ανάλογα με την εποχή του χρόνου. Η οδοποιία πρόσβασης προς τις θέσεις κατασκευής των μικροφραγμάτων διατηρείται σε ικανοποιητική κατάσταση δίνοντας μια πολύ καλή ευκαιρία περιπάτου για τον επισκέπτη του φαραγγιού. Η πρόσβαση είναι εύκολη σε απόσταση μέχρι και 2,5 km από την είσοδο του φαραγγιού. Από εκεί και πέρα η διαδρομή είναι εφικτή μόνο για ικανούς αναρριχητές με τον κατάλληλο εξοπλισμό και μπορεί κάποιος να κατευθυνθεί αντίστροφα προς τη ροή του ρέματος είτε προς τα Πετροκέρασα, είτε προς το Λιβάδι.

Το ρέμα φιλοξενεί πλούσια πανίδα από Θηλαστικά, αμφίβια, ερπετά & πτηνά καθώς και ένα σπάνιο είδος ψαριού των γλυκών νερών της μπριάνας (Barbus macedonicous).


ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ

Το μεγαλύτερο τμήμα του φαραγγιού της Σκάλας, εκτείνεται στον Δήμο Ζαγκλιβερίου. Η είσοδός του βρίσκεται περί τα 4 χιλιόμετρα Δυτικά του οικισμού Ζαγκλιβέρι και περί τα 2 Km Ανατολικά του οικισμού Άγιος Χαράλαμπος του Δήμου Καλλινδοίων. Από την πόλη της Θεσσαλονίκης απέχει περί τα 50 km. Οι κυριότεροι κλάδοι του ρέματος στο Άνω τμήμα της λεκάνης απορροής του ξεκινούν ο Ανατολικότερος από τον οικισμό Πετροκέρασα του Δήμου Καλλινδοίων και ο Δυτικότερος από τον οικισμό Λιβάδι του Δήμου Βασιλικών.


Κι όμως αυτός ο μικρός παράδεισος που βρίσκεται πίσω απ το Χωρτιάτη απέχει μόλις 40 λεπτά απ τη Θεσσαλονίκη. Παίρνουμε την παλιά εθνική Θεσσαλονίκης-Καβάλας και μόλις φτάσουμε στο χωριό Γερακαρού στρίβουμε δεξιά προς Ζαγκλιβέρι. Ένα χιλιόμετρο πριν το Ζαγκλιβέρι βλέπουμε την πινακίδα "προς φαράγγι Σκάλας". Ακολουθούμε το χωματόδρομο όλο ευθεία, περνάμε τα παρεκκλήσια και φτάνουμε μπροστά σε μια πετρόκτιστη θύρα. Αφήνουμε το αυτοκίνητο και ξεκινάει η περιήγηση !!!

Ο Μακεδονικός Τάφος στον Άγιο Αθανάσιο Θεσσαλονίκης αποτελεί ένα μνημείο ανάλογο της Βεργίνας, με εξαιρετικές τοιχογραφίες και είχε ήδη συληθεί. Ο τύμβος, που στο κέντρο του εμπεριέχει τον τάφο, αποδομήθηκε κατά ένα μέρος στα πλαίσια της ανασκαφής και εντάσσεται σε έναν ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο συνολικής έκτασης 27.895 τ.μ. Η ανάδειξη αυτού του συνόλου, αποτέλεσε αντικείμενο προκήρυξης από το ΥΠΠΟΤ με την γνωστή διαδικασία της Μελετο-κατασκευής.

Η κεντρική ιδέα της αρχιτεκτονικής παρέμβασης συνοψίζεται στην εξασφάλιση της δυνατότητας επίσκεψης του κοινού στο εσωτερικό του τύμβου με την ένταξη ενός κελύφους που να αναδεικνύει το μνημείο, να εξασφαλίζει όλες τις σύγχρονες απαιτήσεις για την διατήρησή του. Παράλληλα, η ένταξη αυτή έπρεπε να είναι διακριτική και να μην αλλοιώνει την αρχική εικόνα του Τύμβου.

Η σύνθεση συγκροτείται από διακεκριμένους χώρους που συνδέονται μεταξύ τους οργανικά. Μέσα από μια διακριτική είσοδο και μια θολωτή γραμμική υποφωτισμένη διαδρομή, που δημιουργεί ένα αίσθημα ιερότητας, ο επισκέπτης οδηγείται στον προθάλαμο και την αίθουσα του Μακεδονικού Τάφου. σε έναν απέριττο χώρο που αναδεικνύει το μνημείο.



Η διαδρομή των επισκεπτών πραγματοποιείται πάνω σε υπερυψωμένη ράμπα από προκατασκευασμένες πλάκες οπλισμένου σκυροδέματος καταλήγει στο διευρυμένο επίπεδο του προθαλάμου. Στον προθάλαμο και την κυρίως αίθουσα προτείνεται μια λυόμενη μεταλλική εξέδρα που υποδέχεται ξύλινο δάπεδο σε συνδυασμό με γυάλινες πλάκες ,που επιτρέπουν την εποπτεία του αρχαίου δρόμου. Ορίζεται μια κεκλιμένη επιφάνεια ανασκαφής μέσα στην οποία εντάσσεται και αναδεικνύεται το όρυγμα του αρχαίου δρόμου και της αυλής του μνημείου.

Κομβικό σημείο της μελέτης ήταν η αναζήτηση της γεωμετρίας της εσωτερικής καμπύλης του θόλου στην αίθουσα του Τάφου με κριτήρια την καλύτερη λειτουργία του στατικού φορέα, την αίσθηση ελαφρότητας και την απαιτούμενη αύξση του ελεύθερου ύψους πάνω από το μνημείο.

Η μελέτη αυτή τελικά, ήρθε δεύτερη στην αξιολόγηση της υπηρεσίας. Επιλέχθηκε η μελέτη με πολυόροφο κτίριο και ανελκυστήρα 10 ατόμων στο εσωτερικό του Τύμβου Σημειώνεται επίσης ότι βασική δέσμευση της διακήρυξης ήταν η πραγματοποίηση της όλης επέμβασης χωρίς να γίνει οποιαδήποτε επί πλέον επέμβαση στον ήδη ανασκαμμένο Τύμβο. Μία δέσμευση που οδήγησε την ομάδα μελέτης σε εξαιρετικά δύσκολες στατικές επιλύσεις και αναζητήσεις τρόπων και μεθόδων κατασκευής. Σήμερα, μερικά χρόνια μετά, από όσο κανείς μπορεί να δει στο Google Earth ο τύμβος έχει διασπαρθεί σε αμέτρητα βουναλάκια που τα φορτηγά έχουν αδειάσει σε ολόκληρο τον αρχαιολογικό χώρο…


Η χαρά της ζωής, σ' ένα μακεδονικό συμπόσιο, και ο πόνος του θανάτου, όπως απεικονίζονται στη ζωγραφική ενός μοναδικού μνημείου της Αρχαίας Μακεδονίας. Παρουσίαση από την ανασκαφέα, αρχαιολόγο Μαρία Τσιμπίδου-Αυλωνίτου.

Σκηνοθεσία, λήψη και επεξεργασία εικόνας: Eλένη Στούμπου-Κατσαμούρη

Επιμέλεια παραγωγής: Mαρία Τσιάπαλη, αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Περιφέρειας Θεσσαλονίκης

Παραγωγή: Eφορεία Αρχαιοτήτων Περιφέρειας Θεσσαλονίκης για τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων 2015.

Το Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης (ΕΠΟΡ) περιλαμβάνει το κεντρικό και δυτικό τμήμα του ορεινού συγκροτήματος της Ροδόπης, από τις βορειοανατολικές πλαγιές του όρους Φαλακρού και εν συνεχεία βορείως τού ποταμού Νέστου μέχρι τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα και την ορεινή περιοχή της Ξάνθης.

Η Προστατευόμενη Περιοχή Οροσειράς Ροδόπης η οποία θεσμοθετήθηκε με το Ν. 3044/2002, χαρακτηρίστηκε ως Εθνικό Πάρκο με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 40379/01-10-2009 (ΦΕΚ 445 Δ΄/02-10-2009).

Το ΕΠΟΡ ταυτίζεται με την περιοχή χωρικής αρμοδιότητας του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης, όπως αυτή καθορίστηκε με το Ν. 3044/2002, με συνολική έκταση 1.731.150 στρεμμάτων.